Halka Açılan Şirketlerin Dikkat Etmesi Gerekenler
Halka Açılan Şirketlerin Dikkat Etmesi Gerekenler
Şeydanur Aksan
Halka arz; şirketlerin finansman sağlamak amacıyla hisse senetlerini borsa yatırımcılarına satması ve bu yolla şirkete sermaye sağlanması olarak tanımlanabilir. Şirketler banka kredisi ya da dış finansal kaynaklara başvurmaksızın kendilerine fon sağlamak amacıyla hisse senetlerinin halka arzını tercih ederler. Bu sayede şirketlerin yatırımcılar nezdinde kredibilitesi artmaktadır. Peki bir şirketin hisselerini halka arz ederken dikkat etmesi gereken noktalar nelerdir? Halka arz sürecini 3 başlık altında inceleyip bu başlıklar altında önemli noktalara değineceğiz.
-
Halka Arz Başvurusu Öncesi Hazırlık Süreci
Şirketinizde halka açık şirket statüsüne geçmek için gerekli yapılandırmalar yapıldı mı?
Şirket halka arz sonrasında Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuattaki düzenlemelere tabi olacaktır. Bu sebeple halka arz öncesi mevzuata uyum çalışmaları gerçekleştirilmelidir. Bu kapsamda mevcut yönetim kadrosu kanundaki düzenlemelere uygun hale getirilmeli, güçlü ve kurumsal yönetim ilkelerini benimsemiş bir yönetim kurulu oluşturulmalıdır.
Mali tabloların halka açık şirketlerin tabi olduğu standartlara (UFRS/TFRS) uygun olarak düzenlenmesi ve yetkili bağımsız denetim şirketinin denetiminden geçirilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda SPK tarafından yetkilendirilmiş bağımsız bir denetim şirketi seçilmeli ve sözleşme imzalanmalıdır. Ayriyeten şirketin due diligence çalışmaların yapılması başta finansal, hukuki ve teknik alt yapılardaki eksikliklerin tamamlanması önem arz eden bir diğer nokta olacaktır. Ayrıca şirketin hisse senedi ihracına hazır olması adına şirket esas sözleşmesinde gerekli yapılandırmaların yapılması gerekmektedir.
Halka arz şirkete sermaye sağlanması, finans kaynaklarına erişim ve kurumsallaşma açısından avantaj sağlasa da gelinen noktada halka arzın şirket için doğru bir yöntem olmadığına karar verilmesi durumunda borçlanma yoluna gitme, tahvil ihracı gibi alternatif sermaye kaynaklarının ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
-
Halka Arz Süreci
Halka arz süreci ön hazırlık sürecinin ardından şirketin gerekli koşullara sahip olduğu varsayımında üç ile altı ay arasında sürmektedir. Ancak bu süre gerek şirket içi gerekse şirketin kontrolü dışındaki etmenlere bağlı olarak değişebilmektedir. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken önemli hususlar şunlardır:
Şirketinizin halka arz sürecini koordine edecek bir ekip oluşturdunuz mu?
Şirketi halka arz sürecinde hedeflenen noktaya götürecek, önceden belirlenmiş yol haritasına uygun olarak uyum içinde çalışacak güçlü bir ekibin oluşturulması sürecin ayrılmaz parçalarından biridir. Bu ekibin içerisinde şirket yöneticileri, analistler, yatırım bankacıları ve avukatlar mutlaka bulunmalıdır. Unutulmamalıdır ki halka arz esnasında yatırımcıyı etkileyecek olan projeyi temsil eden takımın temsil yeteneği, sektör bilgisi ve profesyonelliğidir. Ayrıca takımda yer alan avukatlar ve diğer şirket dışı katılımcıların yakın zamanda halka arz sürecinde yer aldıkları şirketlerden referans olarak bilgi alınması önem arz etmektedir.
Şirketler paylarını halka arz ederken bir aracı kuruluşla aracılık sözleşmesi imzalamaları gerekmektedir. Halka arzın başarılı olması ve beklenen faydanın elde edilebilmesi için şirket ve yatırımcılar arasındaki stresin doğru yönetilmesi ve belirsizliklerin mümkün olduğunca ortadan kaldırılması gerekmektedir. Bu noktada güvenilir bir onay mekanizması olan aracı kuruluşlar devreye girmektedir. Halka arz sürecinde hem şirketin hem de yatırımcının menfaatlerinin maksimum düzeyde korunabilmesi adına şirket ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir aracı kuruluşun seçimi oldukça önem arz etmektedir.
Yatırımcı ilişkileri departmanınızı oluşturdunuz mu?
Halka açılan hisselere sahip olacak yeni hissedarlar ile şirket arasındaki koordinasyonu sağlıklı bir şekilde yürütecek, hissedarları düzenli olarak şirketin faaliyetleri, finansal durumu ve stratejilerine yönelik bilgilendirecek ve belirli aralıklarla yatırımcı toplantıları düzenleyecek bir yatırımcı ilişkileri departmanının kurulması gerekmektedir. Ayrıca halka arz öncesinde yatırımcı ilişkileri birim yetkilisinin yatırımcılar ile tanıştırılması şirketin yatırımcılar nezdinde güvenini artırmaktadır.
Şirket yönetimi ile pazarlama toplantılarında bir araya gelen yatırımcılar, yatırım kararlarını verirken şirket yönetimi tarafından şirket stratejilerinin ve iş planlarının açık, şeffaf ve abartısız bir şekilde aktarılmasına oldukça önem vermektedirler. Bu sebeple toplantı sırasında yatırımcı ve analistlerden gelebilecek potansiyel sorulara alanında uzman kişilerle hazırlık yapılması yatırımcıları ikna etme noktasında oldukça önem arz etmektedir.
Ayrıca yatırımcılara yönelik olarak hazırlanacak sirküler ve izahname gibi hukuki belgelerin şirketin performansı, geleceğe yönelik beklentileri, faaliyetleri ve bunlara bağlı olarak taşıdığı risklere ilişkin yatırımcıların bilinçli bir değerlendirme yapmasını sağlayacak nitelikte kapsamlı bilgilerden oluşması gerekmektedir. Bu sebeple söz konusu belgelerin SPK tarafından belirlenen standartlara uygun ve kapsamlı bir şekilde hazırlanması için alanında deneyimli avukatlardan hukuki destek alınması gerekmektedir.
3.Halka Arz Sonrası Süreç
Halka arz süreci şirkete ve piyasa koşullarına göre farklılık gösterip uzayıp kısalabilmektedir. Ancak şirketin halka açık şirket statüsüne geçmesi ile birlikte süreç tamamlanmamakta halka arzın gerçekleşmesinden sonra da üzerinde durulması gereken önemli hususlar bulunmaktadır:
Şirketin halka arzından sonra yatırımcıların şirket hisselerine olan ilgisinin devamını sağlamak için öncelikle güçlü bir yatırımcı ilişkileri programı hazırlanması gerekmektedir. İşlevsel bir yatırımcı ilişkileri programı şirket ile finans camiası arasında etkin, iki yönlü iletişimin sağlanması noktasında stratejik bir öneme sahiptir. Nitekim yatırımcı ve analistler nezdinde şirket hakkındaki bilgi akışının sağlanması ve doğru algı yönetiminde yatırımcı ilişkileri programının rolü büyüktür. Ayrıca güçlü bir yatırımcı ilişkileri programı şirket hisse senetlerinin adil piyasa değerine ulaşmasına da katkıda bulunacaktır.
Şirketler halka arz öncesinde uzun ve kısa vadeli hedefler belirleyerek gerek şirket içi çalışanlarına ve yönetim kuruluna gerekse yeni yatırımcılara karşı vaatlerde bulunmaktadır. Söz konusu hedeflere ulaşılabilmesi ve hedeflerin ötesine geçilebilmesi adına şirketin etkili bir kurumsal performans yönetimi uygulaması gerekmektedir. Bu sayede şirketin bütün birim ve çalışanlarının, şirketin stratejik hedefleri doğrultusunda performans göstermesi sağlanacaktır. Ayrıca etkili bir kurumsal performans yönetimi uygulanması ve buna bağlı olarak şirket hedeflerine ulaşılması şirketin hisse performansı ve yatırımcıların şirkete olan güveninin devamı açısından da oldukça önem arz etmektedir.