Oyun Sektörünün Marka Hukuku Kapsamında Süreci

  • Fikri Hak Olarak Kabul Edilebilirlik Açısında Eser Olgusu 

Dijital oyunlar; “oyuncunun elektronik bir sistem veya bilgisayarla kurduğu bağlantı neticesinde oluşan somut durumun, ekran veya benzeri bir görüntü sistemi aracılığı ile gösterilmesi” olarak tanımlanmakla birlikte günümüzde bu durum bilgisayar oyunları veya video oyunları olarak da adlandırılmaktadır. Teknik kişilerin yapacağı çalışma sonunda ortaya çıkacak sonuçların tamamı, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun (“FSEK”) 2. maddesi kapsamında “eser” olarak değerlendirilebilmektedir.

Bu noktada önemli unsur şudur, programlanan ara yüze konu olan düşünce ve ilkeleri dahil olmak üzere, bir bilgisayar programının herhangi bir ögesine temel oluşturan düşünce ve ilkeler eser sayılmamaktadır. Çünkü aynı fikir çok çeşitli ifade yollarıyla kullanılabilir. Hakeza buradaki unsurlar günümüzde FSEK kapsamında eser niteliğine haiz olan ürünlerin ayırt edicilik unsuru gerektiren hüviyetleri konusunda da bu şekilde incelemeye tabi tutulmaktadır.  Buna dair dijital oyun sektöründe beklenilen durumda ortaya çıkarılan fikrin sektörel anlamda yazılımsal ve yahut donanımsal anlamda yenilik ve ayırt edicilik getirmesi durumudur. Bu sebeple sadece fikir hukukumuzda korunmamaktadır. Korumanın konusu, bu fikrin ifade ediliş biçimi, kullanılan yolu şeklidir.

Bir oyunun içinde birbirinden farklı resimler, çizimler, yazılım kodları, animasyonlar, metinler, videolar ve müzikler bulunabilmektedir. Dijital oyunların korunmaya elverişli birden fazla hakka konu unsuru bünyesinde barındırması sebebiyle Türk hukuku kapsamında hangi hakkın altında hukuki korumadan yararlanacağı konusu uygulamada ortaya çıkmaktadır. Dijital oyunlar özelinde uluslararası hukukta olduğu gibi hukukumuzda da eser sahibinin haklarını korumak amacıyla dijital oyunlardaki hakların parçalara ayrılarak koruma altına alınması gündeme gelmektedir.

  • Eser Olarak Kabul Edilen Fikri Hakkın Sınai Mülkiyet Korumasına Dahil Edilme Süreci 

Sınai Mülkiyet Kanunu (“SMK”)’nun düzenlediği marka, patent, tasarım, faydalı model, coğrafi işaretler gibi sınai haklar çerçevesinde; dijital oyun içeriğinde meydana getirilen bir tasarımın, oluşturulan ayırt edici bir logonun, oyun karakterinin şematize edilmiş görüntüsünün, dijital oyunun adının Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılacak tescil başvuruları ile marka, tasarım gibi korumalardan faydalanması mümkündür.

  • a. SMK Kapsamında Marka Hakkı 

Marka hakkından bahsedebilmek için, Bir işaretin bulunması gerekmektedir. Bu işaret kişi adları dahil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her türlü işaret olabilecektir. Bu işaretin marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması gerekmektedir. Bu işaret ayırt edicilik özelliğini taşıması gerekmektedir. Dijital Oyunları açısından değerlendirildiğinde ise Dijital Oyunlarının Marka olarak tescil edildiği durumlarda bilgisayar oyunlarının isimleri, logoları, bilgisayar oyun yapım şirketlerinin isimleri, logoları vb. şekiller oyun sahipleri tarafından marka olarak tescil edilebilmektedir. Dolayısıyla SMK kapsamında marka olarak koruma altında olacaktır.

Bu noktada dijital oyunlarda herhangi bir firmanın elde ettiği marka haklarının tamamını elde etmeye haiz konumdadır. Buradaki uygulama farklılıklarını şu şekilde özetleyebiliriz. Dijital oyunun üretici firması olarak EA GAMES firmasını belirleyelim, üretici firma kendi marka hakkını tescil ettirerek koruma altına almaktadır. Üretici firmanın ürettiği FIFA oyununun her yıl yeni sürümü çıktıkça marka tescilinde bulunabilecektir. Bu noktada mevcut markasını FIFA08 FIFA09 şeklinde renk ve logolarında değişiklik yaparak tescil ettirebilmektedir. Yani sadece dijital oyunların ilk sürümü değil sonraki sürümleri de marka koruması kapsamına alınabilmektedir. 

  • b. Dijital Oyun Markalarında Benzerlik Olgusu 

Dijital oyun markalarının yeni oyun sürümleri gamerlar tarafından oyun firmalarının marka tescili süreçlerinde anlaşılmaktadır. Oyun üreticileri marka koruması açısından sorun yaşamamak için oyunu piyasaya sürmeden gelişme sürecinde marka tescillerini uygulamada yapmaktadırlar. Çünkü sınai mülkiyet üretilen ürünün ticari anlamda kar getirebilmesi için vazgeçilmezlik özelliği taşımaktadır. Bu noktada uygulamada yaşanabilen sorunlar ise marka benzerliklerinden ilgili düzenleyici kurumların verdikleri red kararları ile ortadan kaldırılmaktadır. Örnek vermek gerekirse FIFA08 oyunun ilerde FIFA22 olarak tescil edileceğinin düşünen kötü niyetli kişilerce markaya dair hak sahipliği elde etmek amacıyla tescil işleminin gerçekleştirilmeye çalışıldığını düşünelim. İlgili kurumlarca FIFA08 Markası ile benzerlikten FIFA22 markasının red kararı verilmesi gerekmektedir hatta uygulama da bu yola gidilmektedir. Bu şekilde haksız kullanımların ve kötü niyetli marka tescilinin SMK m.6/5 kapsamında reddi söz konusudur. 

Bir diğer boyut ise FIFA08 markasına sahip olan gerçek hak sahibi marka ise FIFA22 markasının tescil edilmesinde benzerlikten dolayı sorun yaşamamak için markanın kullanıma dair muvafakat verebilmektedir. Uygulamada firmalarda seri marka koruması için kullanılmakta olan bu yol Dijital oyun firmaları açısından da kullanılabilmektedir. Bu sebeple FIFA22 özelinde verdiğimiz örnekle FIFA08 markasına sahip olan üretici firma oyun markasının tescili için muvafakat vererek tescil işleminin sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesi sağlayabilecektir.  

Av. Mustafa Koçyiğit

Read More

Twitter’daki İçeriklerin Hukuken Kaldırılması

Giriş

Sosyal medya’nın büyümesi ile dünya çapında en popüler sosyal platformlardan biri haline gelen Twitter, kullanıcıların “tweet” olarak adlandırılan içerikleri yayımladığı ve kullanıcıların iletişime geçebilecekleri sosyal ağ hizmetidir. Kullanıcılar içeriklerini kolaylıkla paylaşmasından dolayı pek çok hukuk disiplininde uyuşmazlıklar meydana gelmektedir. 

Sosyal Medya İçeriği Nedir?

Sosyal medya, sosyal ağ içerisinde bulunan bir parçayı oluşturmaktadır. Gazete veya televizyon gibi geleneksel medyanın yerini almaya başlayıp sosyal ağlar için tüzel veya gerçek kişiler tarafından yayınlanan veya başka taraflar ile paylaşılan herhangi bir içerik anlamına gelmektedir. Bu platformlar ile kullanıcıların doğrudan etkileşime geçebilmesi mümkün olmaktadır. 

Hukuka Aykırı Sosyal Medya İçerikleri

Teknolojinin gelişmesi ile sosyal medya içerikleri toplum hayatının büyük bir bölümünü kapsamı altına almıştır. Dolayısıyla bu alana ilişkin hukukun birçok alanında uyuşmazlıklar ile karşı karşıya kalınması kaçınılmaz bir hal almıştır. 

Tüzel kişilerin veya gerçek kişilerin paylaştıkları sosyal medya içerikleri ile doğan hukuki yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu kapsamda gerçekleştirdikleri faaliyetler kişileri ilgilendiren veya toplumun genelini ilgilendiren sorumluluklar şeklinde karşımıza çıkabilmektedir. Zira adi suçlar veya kişi kurum ve kuruluşlara bağlı hak ihlalleri söz konusu olabilmektedir. Ceza hukuku başta olmak üzere; Medeni Hukuk, Ticaret Hukuku, Fikri Haklara ilişkin alanlarda ihlaller söz konusu olabilmektedir. 

Twitter’daki İçeriklerin Hukuken Kaldırılması ve Erişim Engeli 

Kullanıcıların Twitter’daki içeriklerin kaldırılması sıkça rastlanan bir durumdur. Zira istatistiksel olarak 396,5 milyon aktif kullanıcı bulunmakta ve her gün 500 milyon tweet atılmaktadır. Nicelik olarak bu kadar yoğunluğa sahip bir sosyal medya hesabında uyuşmazlıkların olması da kaçınılmaz olmaktadır. 

Twitter üzerinden herhangi bir suçun işlenmesi, kişilik haklarının ihlali veya özel hayatın gizliliğinin ihlali gibi durumlarda gerek ulusal gerekse uluslararası alanlarda yasal yollar ile çözüm sağlanması mümkün olmaktadır. Ulusal yasal yollar ile Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurularak erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılması talep edilebileceği gibi; Twitter üzerinden direkt olarak içerik ile ilgili kullanıcıların başvuru yapılabilir. Twitter, bu doğrultuda hak ihlali bildirimlerini inceleyerek kullanıcı şikayetlerini silme veya kaldırma işlemini gerçekleştirmektedir. 

Twitter üzerinden yapılan şikayetlerin incelenmesi çeşitli boyutları vardır. 

  • Güvenlik ve Ele Geçirilmiş Hesaplar 
  • Gizlilik
  • Spam ve Sahte Hesaplar 
  • Hassas İçerik 
  • Taciz

Yasa dışı olan bir içeriğin kaldırılması için yasal yollara başvurmak isteyen kullanıcı, Twitter Kuralları (https://help.twitter.com/tr/rules-and-policies/twitter-rules) çerçevesinde içeriğin kaldırılmasına ilişkin talep https://help.twitter.com/tr/forms adresi ile gönderilebilir. Gönderilen talep hizmet şartları kriterlerine uymaması halinde içeriğin erişim engeli için Twitter’ın kendi sitesinde bulunan https://legalrequests.twitter.com/forms/landing_disclaimerhukuki talep gönderisi gönderilebilmektedir. Bu kapsamda Twitter kullanıcılara değerlendirmeye ilişkin bir geri dönüş sağlanacaktır. İçeriğin erişim engeli doğrultusunda yasal bir engel olmaması halinde durumdan etkilenen kullanıcılara yayında kaldırma talebinin bir nüshası ile Twitter bildirimde bulunur. 

Twitter üzerinden erişim engelleme yasal gerekçeleri ile talepte bulunan veya ulusal yasaların ihlali hâlinde belirli yargılama alanları ile sınırlıdır. Bu nedenle Twitter’ın erişim engellerine ilişkin bir bildirim politikası bulunmaktadır. 

İçerik Silme/Kaldırma ve Erişim Engellenmesi 

5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” kapsamında erişim engellenmesi sosyal medya üzerinden yayımlanan ve hukuka aykırılık teşkil eden her türlü içeriğin (fotoğraf, video, yorum vb.) kaldırılması ve silinmesi, sağlayıcılar ile söz konusu olmaktadır. 

İnternetten içerik kaldırma/silme veya erişim engellenmesi için başlangıç olarak talep dilekçesi gerekmektedir. Ancak bazı kavramlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda artlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda;

  • İçeriğin suç teşkil etmesi: İçeriğin kaldırılması, çıkarılması veya erişim engeli için suç teşkil ettiğine dair yeterli bir şüphe bulunmalıdır. Savcılık tarafından hazırlanan iddianame ile yeterli bir suç şüphesinin bulunması halinde ceza davası açılmaktadır. 5651 sayılı kanun m.8/1’de sayılan suçlar ile erişim engeli kararı verilebilmektedir. Suç işlenmesi ile içeriğin kaldırılması/silinmesi veya erişimin engellenmesi kararında yetkili mahkeme internet sitesinin Türkiye’de bilinen merkez adresindeki Sulh Ceza Hakimliği (5651 sayılı kanun m.9/1) veya Mağdurun yerleşim yerinde bulunan Sulh Ceza Hakimliğidir (5271 sayılı kanun m.12/5). İçeriğin kaldırılması ile ilgili verilen kararlar neticesinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na gereğinin yapılması için kararın bir nüshası gönderilir. 
  • Kişilik haklarının ihlalinin bulunması: Kişilik hakkı, doğumla başlayan, nişinin toplum üzerindeki saygınlığı ve yerini ifade eden, maddi ve manevi menfaatleri üzerindeki haklarıdır.   5651 sayılı kanun m.9/1 hükmü gereğince hukuken kullanıcının kişilik haklarına bir saldırı gerçekleştiğinde “haksız fiil” gerçekleşmiş olacaktır. bu şart altında yapılan her saldırı haksız fiil teşkil etse dahi her haksız fiil suç teşkil etmez. Ancak bir ihlalin suç teşkil etmemesi içeriğin silme/kaldırma veya erişim engellenmesine konu olmayacağı anlamına da gelmemektedir. Bu kapsamda açılacak davada görevli mahkeme Sulh Ceza Hakimliği’dir. Kişilik haklarına ilişkin yetkili mahkeme ise internet sitesinin Türkiye’de bilinen merkez adresindeki Sulh Ceza Hakimliği (5651 sayılı kanun m.9/1) veya Mağdurun yerleşim yerinde bulunan Sulh Ceza Hakimliğidir (5271 sayılı kanun m.12/5). Ancak Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurulmadan içerik sahibine içeriğin kaldırılmasına ilişkin yasal uyarı gönderilmesi de bir seçenek olacaktır. 
  • Özel hayatın gizliğinin ihlaline ilişkin içerikler: Ülkemizde Anayasa ve TCK ile düzenlenen özel hayatın gizliliği kavramı kişilerin korunan hukuki değerleridir. Kişinin bilinmesini istemediği ve kişilerin şahsi alanlarını oluşturmaktadır. Başka bir kişinin bu özel alanlara girmesi veya alenileştirmesi özel hayatın gizliliğinin ihlali suçunu oluşturmaktadır. Dolayısıyla Twitter üzerinden kişinin özel hayatına ilişkin bir içeriğin izinsiz olarak yayınlanması doğrultusunda Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na başvurularak erişim engellenmesi veya içeriğin kaldırılması/silinmesi istenebilir. (5651 sayılı kanun m.9). İçeriğin kaldırılması/silinmesini veya erişim engeli isteyen kişi, talepte bulunduktan sonra 24 saat içerisinde Sulh Ceza Hakimliği’ne sunulmalıdır. Hâkim ihlalin olup olmadığının değerlendirmesini yaparak 48 saat içerisinde karar verir ve BTK’ya gönderir. Gönderilmediği takdirde erişim engeli tedbiri alınır. 
  • 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nu kapsamında eserlere dair ihlaller: Telif hakkı eser niteliğinde sayılabilen her türlü yapıtla ilgili hakların tümünü içermektedir. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser niteliğinde sayılabilen içeriklerin internet üzerinden eser sahibinden izinsiz olarak kullanma ve yayınlama gibi durumlarda, telif hakkı sahibi, içerik sağlayıcısından içeriğin kaldırılması/silinmesi kararının alınması için talepte bulunulabilir. FSEK ek m.4 kapsamında “içerik sağlayıcılar tarafından eser sahipleri ile bağlantılı hak sahiplerinin bu Kanunda tanınmış haklarının ihlâli halinde, hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister. İhlâlin devamı halinde bu defa, Cumhuriyet savcısına yapılan başvuru üzerine, üç gün içinde servis sağlayıcıdan ihlâle devam eden bilgi içerik sağlayıcısına verilen hizmetin durdurulması istenir. İhlâlin durdurulması halinde bilgi içerik sağlayıcısına yeniden servis sağlanır. Servis sağlayıcılar, bilgi içerik sağlayıcılarının isimlerini gösterir listeyi her ayın ilk iş günü Bakanlığa bildirir. Servis sağlayıcılar ile bilgi içerik sağlayıcıları, Bakanlıkça istendiği takdirde her türlü bilgi ve belgeyi vermekle yükümlüdür. Bu maddede belirtilen hususların uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir”

5846 sayılı kanun kapsamında, bir esere ilişkin telif hakkı ihlali doğrultusunda erişim engeli kararı verilemese dahi, savcılık kararı ile servis sağlayıcısının hizmetinin durdurulması ile ihlaller kaldırılabilir.

  • Unutulma hakkı kapsamında içeriğin çıkarılması ve engellenmesi: Unutulma hakkı, kişinin güncel bir değer taşımayan pozitif bir getirisi olmaması durumunda diğer kişilerce hala erişilebilmesinin önüne geçilmesine ilişkin bir haktır. Unutulma hakkı kapsamında Sulh Ceza Hakimliği’nin bazı kriterleri bulunmaktadır;
  • Yayın içeriği
  • Yayın süresi
  • Yayının güncel olup olmadığı
  • Tarihsel bir veri olarak kabul edilmeme 
  • Kamu yararının bulunup bulunmaması
  • İçeriğin konusu 
  • İçeriğe konu olan kişinin tanınmışlığı
  • İçeriğin değer yargısının bulunup bulunmadığı

Bu kriterler ile kişinin ihlal edilen haklarının değerlendirilmesi yapılmalıdır. 

  • Kamu yararı ve düzenini etkileyen içerikler: Kamu yararı genel halkın ve toplumun refahıdır. 5651 sayılı kanun m.8 gereğince BTK tarafından internet üzerinden içeriğin silinmesi/kaldırılması veya erişim engeli söz konusu olabilmektedir. Ancak talepte bulunma yetkisi ilgili Bakanlıklar’da bulunan bir usuldür. Yani içeriğin kaldırılmasını isteyen kullanıcıların ilgili bakanlığa başvurması ve bakanlığın harekete geçmesi gerekmektedir. Bakanlık talebi ile BTK’nın içeriğin silinmesi/kaldırılması veya erişim engeli kararı 24 saat içerisinde Sulh Ceza Hakimliğine sunulur. Hâkim kararı 48 saat içerisinde açıklığa kavuşturur; kavuşturmaması durumunda karar kendiliğinden kaldırılmış olur. 

Aysim Derinel

Read More
admin Mart 11, 2022 0 Comments

Fikri Hukukta Teknolojik Koruma Tedbirleri

Eserlerin korunması gerek ulusal düzenlemeler açısından gerekse uluslararası düzenlemeler açısından eser sahipliğinden kaynaklanan maddi ve manevi hakların korunması için önem teşkil etmektedir. Dijital ortamda eserler korunurken özellikle kamuya iletim hakkı, basım/ çoğaltma hakkı ve yayma hakkına temas edilmektedir. Bu haklar çerçevesinde de hem ulusal hem bölgesel hem de uluslararası tükenme ilkesi göz önünde bulundurulmalıdır. 

Eserin korunması için yalnızca ulusal kanunlarımız açısından değil ayrıca uluslararası andlaşmalar kapsamında da değerlendirme yapılması hak sahipliği açısından ideal korumanın sağlanmasına katkı sağlayacaktır. 

İlk olarak ülkemiz kanunlarında yer alan düzenlemelerden olan Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’ndaki ek madde 4 koruma tedbirleri açısından önem teşkil eden bir hükümdür. FSEK Ek m.4/1’ de eserini topluma sunan eser sahibinin belirlediği şartlar dışında eser hakkında bilgilerin, sayıların veya kodların değiştirilememesi ve ortadan kaldırılamaması düzenlenmiştir. Bu fıkrada yasaklanan eylemler eserin veya nüshalarının dağıtılması, dağıtılmak üzere ithal edilmesi, yayınlanması veya topluma iletilmesidir. Bu eylemlerin yasaklı olduğu hal eser hakkında bilgi, sayı veya kod içeren ve bunları yetkisiz bir şekilde değiştiren veya ortadan kaldıran nitelikte bir eser veya eser nüshası olması gerekmektedir.  Bununla birlikte 21.12.20221 tarihinde teknolojik koruma tedbirlerinin dolanılmasına ilişkin madde olan FSEK m.72 değiştirilmiştir. Yapılan bu değişiklikle yalnızca bilgisayar programları açısından öngörülen tedbirler FSEK’te yer alan tüm eserler açısından uygulanabilir hale gelmiştir. Söz konusu değişiklik eser sahibini ve onun haklarını korumak açısından atılmış güzel bir adımdır. 

İkincil olarak ise WIPO çatısı altında yapılan andlaşmalar olan WCT ve WPPT andlaşmaları teknolojik koruma tedbirleri için mahiyeti yüksek andlaşmalardır. Teknolojideki gelişmeyle birlikte eser üzerindeki hakların ihlali kolaylaşmış ve bu haklar üzerinde korumanın sağlanması için mevcut hukuki temel yeterli görülmemiştir. Bu sebeple WIPO’ nun girişimiyle WCT ve WPPT andlaşmaları düzenlenmiştir. Türkiye de 5646 ve 5647 sayılı Kanunlarla 02/05/2007 tarihinde bu iki andlaşmayı kabul etmiştir. Bu iki andlaşma ‘’ikiz sözleşmeler11’’ olarak anılmaktadır. İkiz sözleşmelerden kasıt birbirlerine paralel ve muadil hükümler içermesidir.

Erişimin ve kopyalamanın engellenmesi teknolojik olarak alınabilecek koruma tedbirleridir. Erişimin engellenmesi açısından 5651 Sayılı Kanun’un önemli bir yasal düzenlemedir ve erişimin engellenebilmesi için gerekli usul ve esasların düzenlenmiştir. Erişimin engellenmesinde IP adresi üzerinden erişimin engellenmesi, alan adı üzerinden erişimin engellenmesi ve proxy server yani vekil sunucu kullanarak erişimin engellenmesi yolları kullanılmaktadır. Kopyalamanın veya çoğaltmanın engellenmesi ile eser sahibinin çoğaltma ve yayma hakkının ihlalinin engellenmesi amaçlanmıştır. 

Ayrıca belirtmek isterim ki, eser niteliği taşıyan veri tabanlarında bulunması gereken unsurlar ve eğer ki veri tabanı orijinallik unsurunu içermiyorsa nasıl korunacağına ilişkin hukuki destek almak hak sahipliğinizi korumak için sizlere tavsiyemizdir. 

Son olarak da teknolojik korumanın yazılım boyutu üzerinde yani Digital Right Management üzerinde duracak olursam eğer bu çerçevede kimliklendirme ve doğrulama, meta-data ve şifreleme yöntemleri ile korunma amaçlanmıştır. 

Stj. Av. Yasemin Dilber

Read More
admin Şubat 11, 2022 0 Comments

Medya Hukuku nedir? Yapım Şirketlerinin Hukuken Dikkat Etmesi Gerekenler

Basın ve Medya Hukuku Nedir?  

Onlarca yıllık birikim ve buluşlarla dinamikleşen dünyamızda teknolojinin gelişmesi hukukun yeni alanlarda da uygulanabilirliğini mecbur kılıyor. Bu sebeple hukuk bambaşka sahalarda vücut bularak karşımıza çıkmayı başarıyor. Medya hukuku da tam bu noktada ele alacağımız alanlardan birisi. Peki Medya ve Basın Hukuku nedir?

İnsanlarla ortak kullandığımız diğer alanlarda olduğu gibi kitle iletişim alanları da çeşitli kurallara sahiptir. Bu kurallar insanların özgürlüğünü yaşarken diğerlerinin özel alanlarına müdahale etmemesini sağlayabilmek adına gelişmiştir. Bahse konumuz olan Medya Hukukunda da bu kurallar evleviyetle mevcuttur. Kapsadığı konu başlıkları bakımından çeşitliliğe sahip olan Medya Hukuku; Basın yayın faaliyetleri, radyoculuk, internet, gazetecilik gibi başlıkları da bünyesinde barındırmaktadır.

Özellikle pandemi dönemi içerisinde insanların sosyalleşebileceği tek konum olan internet üzerinde milyonlarca insanın fikirlerini, görüşlerini, eleştirilerini, görüntü, ses, video gibi ve daha birçok kişisel bilgilerini paylaştığı göz önünde bulundurulduğunda medyada hukuk kurallarının nasıl işleyeceği akıllarda çeşitli şüphelerin oluşmasına sebebiyet veriyor. Burada dikkat çekilmesi gereken hususlardan belki de en önemlisi ifade özgürlüğümüzün medya üzerinde nasıl ve ne ile sınırlandırılabileceğidir.

İfade özgürlüğünün kullanılması;

•Ulusal güvenlik

•Ülke bütünlüğü

•Kamu emniyeti

•Suç işlenmesi veya düzensizliğin önlenmesi

•Genel sağlığın korunması

•Gizli belgelerin açığa vurulmasının önlenmesi

•Başkalarının şöhret ve haklarının korunması

•Yargı organlarının otorite ve tarafsızlığının sağlanması

gibi hallerde söz konusu olabilecektir. Bu sınırlama sebeplerinin varlığıyla birlikte sınırlama yapılabilmesi bu sınırlamanın ancak kanunla yapılmasına, Anayasanın özüne ve sözüne, ölçülülük ilkesine ve demokratik toplum düzenine uygun olmasına bağlıdır.

İfade özgürlüğünün yanı sıra Medya hukuku bağlamında çalışan hukuk bürolarının genel olarak verdiği hizmetler;

•Kaldırılması istenen içerik için içeriğin kaldırılması başvuruşu ve içerik kaldırma sürecinin yönetilmesi

•Basın kurumlarının yayınlaması için tekzip hazırlanması

•Başvurusu ve tekzip sürecinin yönetilmesi

•RTÜK ile ilgili anlaşmazlıkların çözümü, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından ceza verilmişse bu cezalara yapılan itirazlar

•İdari merciler ile olan hukuki süreçlerin yönetimi

•Medya kuruluşlarına açılabilecek maddi ve manevi tazminat davaları

•Medya yolu ile işlenen suçlar, Firmaların yanıltıcı reklam ve ilanları ile işlenen suçlar

•Erişim engelleme kararları

•Basın ve Medya Hukuku ‘na göre Medya kurumları için süreli veya süresiz kapatma kararları

•Kişisel belgelerin korunması

•Yayın sahibinin hakları, Medya hakları

•Dizi ve film sözleşmeleri gibi alanlarda varlık göstermektedir.

Burada karşımıza bambaşka bir konu başlığı çıkıyor. Yapım şirketlerinin hukuki sorumluluğu. Öncelikle;

Yapım Şirketleri Nedir?

Yapım Şirketleri diğer bir adıyla Prodüksiyon Şirketleri çeşitli firmalara web hizmeti, reklam, fotoğraf, tanıtım filmi, fragman, müzik gibi hizmetler vermek üzere kurulan şirketlere verilen addır.

Yapım Şirketlerinin Sorumlulukları

Her şirketin olduğu gibi yapım şirketlerinin de hukuki sorumlulukları mevcuttur. Kendi sorumluluklarını kuruluşlarındaki mevcut sözleşmelerle belirleyebileceklerinin yanı sıra yasal olarak aza indirgenemeyen sorumlulukları da mevcuttur.

Bahse konu şirketlerin sorumlulukları Medya Hukuku bağlamında ifade özgürlüğünden veri paylaşımına kadar birçok dikkat edilmesi gereken konu üzerinde vücut bulmakla birlikte yalnız bu alanla sınırlı değildir.

Yapım Şirketlerinin Hukuken Dikkat Etmesi Gerektiği Konular

Yapım şirketleri yalnız kendi şirket tüzel kişiliği bağlamında hukuk kurallarına uymakla kalmayıp aynı zamanda reklam, fotoğraf, tanıtım filmi, müzik gibi edimini üstlendiği işlerde müşterisi olan gerçek yahut tüzel kişilerin de bu işler kapsamında bahsi geçen hukuki kurallarına uyuyor olmasına dikkat etmelidir. Başta ifade özgürlüğü de olmak

Üzere Medya Hukukunun gerekliliklerini de yerine getirmek ve belirtilen yasal sınırlamalara katlanma mecburiyetindedirler. Zira taraflar arasındaki sözleşmeye konu edimler yalnız birer ifa olmadığı gibi aynı zamanda Medya Hukukunun ilgi alanına giren başlıca konulardandır. Bu sebeple Yapım şirketleri gerek işlerinde gerek kendi kişiliklerinde mevcut fiil ve edimlerini hukuk kuralları çerçevesinden çıkmadan ifa etmekle yükümlüdürler.

Stj. Av. Aybike Terkeş

Read More
admin Ocak 31, 2022 0 Comments

STARTUPLARIN EXİT SÜRECİNİN HUKUKİ AÇIDAN İNCELENMESİ

The time has finally come. You’ve poured your blood, sweat, and tears into your most recent content piece, and it’s ready to be packaged up and sent to the client to be pushed live. After a few final checks and only…

Read More
admin Mayıs 22, 2021 0 Comments

KİTLE FONLAMASI NEDİR? STARTUPLARIN BORSADA İŞLEM GÖRMESİ MÜMKÜN MÜDÜR?

The time has finally come. You’ve poured your blood, sweat, and tears into your most recent content piece, and it’s ready to be packaged up and sent to the client to be pushed live. After a few final checks and only…

Read More
admin Mayıs 10, 2021 0 Comments

Girişimcilere Sunulan Teşvikler

The time has finally come. You’ve poured your blood, sweat, and tears into your most recent content piece, and it’s ready to be packaged up and sent to the client to be pushed live. After a few final checks and only…

Read More
admin Mayıs 10, 2021 0 Comments

SPK kapsamında Şirketlerin Yükümlülükleri Nelerdir? Ceza Limitleri Nedir?

The time has finally come. You’ve poured your blood, sweat, and tears into your most recent content piece, and it’s ready to be packaged up and sent to the client to be pushed live. After a few final checks and only…

Read More
admin Nisan 5, 2021 0 Comments

Yatırımcıların Hukuken Dikkat Etmesi Gerekenler

The time has finally come. You’ve poured your blood, sweat, and tears into your most recent content piece, and it’s ready to be packaged up and sent to the client to be pushed live. After a few final checks and only…

Read More
admin Nisan 4, 2021 0 Comments

Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarında Dikkat Edilmesi Gerekenler

The time has finally come. You’ve poured your blood, sweat, and tears into your most recent content piece, and it’s ready to be packaged up and sent to the client to be pushed live. After a few final checks and only…

Read More
admin Nisan 1, 2021 0 Comments