Venture Capitaller ve Hukuki Statüleri

Venture Capitaller ve Hukuki Statüleri
Aybüke Sude Saymaz
Kar elde etmek amacıyla risk alarak, bir iş projesi veya mal ve/veya hizmet üretimi meydana getiren; bunun sonucunda hem para kazanan hem ekonomik bir değer üreten, hem de başka kişilere istihdam sağlayan; cesaret, yetenek, liderlik, yaratıcılık gibi belirli niteliklere sahip olan kişiye girişimci denir.
Teknolojinin gelişmesi ve tüm dünyada yükselişe geçmesi, girişimciliği günümüzün en merak edilen konularından birisi haline getirmiş olup, girişimciliğe adım atan kişi sayısı büyük bir ivme ile her geçen gün artmıştır. Dünya üzerindeki tüm ekonomilerin en büyük sorunlarından birisi olan “işsizlik” problemine karşı en etkin çözümlerden birisinin girişimcilik olduğu göz önünde bulundurulduğunda, ülkelerin ve hükümetlerin de bu trendi destekliyor olmaları normal, bir o kadar da sevindirici bir durumdur.
Girişimciler ya da girişimci olmak isteyenler açısından en önemli hususlardan birisi, tabii ki sermayedir. Girişimcilerin en büyük sorunlarının temelinde, finansal kaynaklara/finansmana ulaşamamak vardır.
- Sermayesini kendi öz kaynaklarından sağlayabilir.
- Melek yatırımcılara ya da venture capital fonlarına başvurabilir.
Profesyoneller tarafından oluşturulan ve yatırım fonlarından biri olup II. Dünya Savaşı sonrasında teknoloji ağırlıklı olarak sanayileşen ABD, Japonya, Almanya, İngiltere gibi ülkelerde ortaya çıkan “Venture Capital” (Risk Sermayesi); yeni fikirleri olup bu fikirleri hayata geçirmek için kendilerine finansman arayan firma, start-up veya girişimcilerin, büyüme ve karlılık potansiyeli gösteren projelere yatırım yapmak için risk almaya hazır sermaye sahipleri ile buluşması olarak tanımlanabilen bir çeşit özel sermaye yatırımıdır.
Ticari bankalar, yatırım bankaları, sigorta şirketleri, yatırım grupları, vakıflar, yatırım fonları, üniversiteler, kamu kuruluşları, özel sermaye kuruluşları ve nakdi sermayesi yüksek olan şirketler tarafından fonlanan venture capitallerin arkasındaki düşünce; finansman arayan ve yüksek gelişme potansiyeline sahip olan firma, start-up veya girişimcilere yatırım yapan şirket veya bireylerin, sermaye sağladıkları söz konusu girişimlerin uzun vadede önemli bir kazanç elde etmeleri sonucunda yapmış oldukları öz sermaye yatırımları üzerinden geri ödeme alacak olmalarıdır.

Venture capitallerin tarafları; sermaye/fon talep edenler (girişimci), sermaye/fon sağlayanlar (risk sermayedarı) ve bazen sermaye/fon talep edenlere sermaye/fon sağlanması konusunda aracılık edenlerdir.
Venture capitaller kendi içlerinde ayrı bir şirket olarak kurulmakta olup, öncelikle networkünde olan yatırımcılardan -ki bunlar gerçek veya tüzel kişi olabilir- topladıkları sermaye ile bir fon oluştururlar. Fona katılan her yatırımcı, belli bir miktar sermaye taahhüt eder. Bu durumda söz konusu fon, yeni bir tüzel kişilik meydana getirmiş olur.
Söz gelimi, bu fonun yönetim kurulunu venture capital şirketinin, genel kurulunu ise yatırımcıların oluşturduğunu söyleyebiliriz. Fonun yönetim kurulunu oluşturan venture capital şirketi, elindeki sermayeyle en doğru firma, girişim ya da start-uplara en doğru yatırımları yaparak fonun genel kurulunu oluşturan yatırımcıların ortaya koyduğu sermayenin büyük bir kar ile dönüşünü sağlar.
